Επί πολλά έτη –κι ας βρουν αφορμή οι άσπονδοι φίλοι μας για να μας κάνουν καζούρα– ασχολούμαστε με το έπος του ’68. Μ’ αυτό μεγαλώσαμε δημοσιογραφικά. Με τους συμβολισμούς του και με τα βιώματα εκείνων, που μας τα δίδαξαν, γιατί δεν ήμασταν εκ των τυχερών.
Ήμασταν ακόμα αγέννητοι όταν ο Γιώργος Αμερικάνος και η παρέα του άφησαν πίσω τους την πίκρα για την απώλεια του Πρωταθλήματος του ’67 και την μετέτρεψαν σε μεθύσι χαράς με την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης του ’68.
Εκείνοι, που μας δίδαξαν τα του έπους του Καλλιμάρμαρου, ο Φαίδων Κωνσταντουδάκης και ο Γιώργος Αμερικάνος, ο Γιώργος Αμερικάνος και ο Φαίδων Κωνσταντουδάκης μας έκαναν να πιστέψουμε -κι εν τέλει έτσι ήταν, όπως απεδείχθη στην πορεία- γιατί εκείνος ο θρίαμβος πήρε μυθικές διαστάσεις. Κι ας υπήρξαν εκείνοι, που τον λοιδόρησαν.
Που “πίστωσαν” στην επάρατη Χούντα την επιτυχία, επειδή ο αγώνας δεν έγινε στην Πράγα, αλλά στην Αθήνα. Που “πίστωσαν” στους φωτορεπόρτερ και τα φλας των παλαιολιθικών μηχανών τους τις χαμένες μπάλες του Ζίντεκ. Που “χρέωσαν” στον γιατρό της ΑΕΚ, Δημήτρη Γιαννακόπουλο, ότι “ντόπαρε” τον Αμερικάνο και τους συμπαίκτες του και απεδείχθη ότι τους ντόπαρε με μισή ασπιρίνη και… ζάχαρη, όπως αποκάλυψε πέρσι στην αφεντιά μας ο Στέλιος Βασιλειάδης.
Αυτά τα δύο στοιχεία ήταν αρκετά για να “φλογίσουν” ακόμη περισσότερο την καρδιά των παικτών του Νίκου Μήλα. Ένα Κύπελλο με… ζάχαρη, που όντως γλύκανε τους απανταχού “φυλακισμένους” Έλληνες.
O πιο δίκαιος ελληνικός θρίαμβος στην ιστορία έμεινε ζωντανός και όχι άδικα συμπεριλήφθηκε στο Βιβλίο Γκίνες, που ήταν η μεγαλύτερη απάντηση στους ελάχιστους αστείους, που τόλμησαν να τον αμφισβητήσουν, ή να κάνουν πλακίτσα με ιερά και όσια.
Θα μπορούσαμε να αραδιάσουμε χιλιάδες λέξεις. Το έχουμε κάνει κατ’ επανάληψη άλλωστε. Και δεν βαριόμαστε. Ίσα-ίσα που εκστασιαζόμαστε. Κι ας είδαμε εκείνον τον Τελικό με τα μάτια άλλων. Όμως θεωρούμε, ότι έχει την δική του αξία για να φανερωθεί το παγκόσμιο αντίκτυπο της επιτυχίας το κείμενο της μεγάλης γαλλικής εφημερίδας “Εκίπ”, που επίσης έχει ξαναδημοσιευθεί:
“Η 4η Απριλίου 1968 θα αποτελέσει σταθμό στην ιστορία του μπάσκετ. Για πρώτη φορά στην Ευρώπη και ασφαλώς σ’ ολόκληρο τον κόσμο 80.000 θεατές παρακολούθησαν έναν αγώνα. Δυο ώρες πριν από την έναρξη του τελικού καμία θέση δεν είχε μείνει ακάλυπτη στο μαρμάρινο στάδιο.
Παρά το γεγονός ότι πολλοί φίλαθλοι δεν μπόρεσαν να βρουν εισιτήριο, χιλιάδες ήλθαν και στάθηκαν έξω από τα προπύλαια του Σταδίου, για να παρακολουθήσουν τον αγώνα από τον… θόρυβο των εκδηλώσεων.
Ο έναστρος ουρανός αυλακωνόταν από χιλιάδες χρωματιστές φωτοβολίδες κάθε φορά που η ελληνική ομάδα σημείωνε ένα καλάθι και πάνω από δύο ώρες η ιαχή “ΑΕΚ-ΑΕΚ” κάλυπτε κάθε άλλο θόρυβο.
Θεέ μου, τι βοή ήταν αυτή χτες βράδυ στην Αθήνα. Ποτέ δεν έχει γίνει μια παρόμοια ατμόσφαιρα μπάσκετ, τόσο εξαιρετική, αλλά και τέτοιου πάθους“.
Το ελληνικό μπάσκετ και ο ελληνικός… κόσμος, που έλεγε και ο Βασίλης Γεωργίου στο κρατικό ραδιόφωνο, είχαν επιτύχει μια τεράστιας σημασίας εθνική νίκη απέναντι σε μεγαθήρια. Ήταν η πρώτη αντίσταση ενός λαού. Από το γήπεδο μέχρι την εξέδρα και τους δρόμους. Σε πέτρινα χρόνια. Που κάποιοι ανόητοι (για τα πέτρινα χρόνια λέμε) εσχάτως νοστάλγησαν…
