Η σημαία, το προϊόν κι η ομάδα πίεσης!…
Το τέλος τού αποκαλούμενου «ελληνικού πρωταθλήματος» ήρθε να επιβεβαιώσει πολλές θεωρίες, που γενικά τις απορρίπτουν ως… ρομαντικές, όπως πχ την τεράστια σημασία που έχει ο «παίκτης σημαία» σε μία ομάδα. Αποδείχθηκε περίτρανα στη σειρά των αγώνων Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού, όπου κέρδισε η ομάδα που είχε «σημαία»: Τον Κώστα Σλούκα.
Ορίζουμε σαν «σημαία» τον παίκτη που θα έχει να τις περισσότερες ενοχές σε περίπτωση ήττας, άσχετα με τη δική του επίδοση, αλλά και με τη μεγαλύτερη επιθυμία νίκης και επιτυχίας τού εγχειρήματος. Κυρίως για προσωπικούς λόγους, αλλά και δικαίωσης αυτών που τον πιστεύουν και προσβλέπουν σε αυτόν.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ομάδα του Ολυμπιακού έχει ποιοτικό ρόστερ, αλλά όμως δεν έχει αντίστοιχη «σημαία», δίχως αυτό να αποτελεί υποτιμητική αναφορά στον αρχηγό του, Κώστα Παπανικολάου. Εκλαμβάνεται ως ειρωνεία το γεγονός ότι την προμήθευσε ο ίδιος στον αντίπαλο του. Όπως είχε κάνει ο Παναθηναϊκός με την περίπτωση του Βασίλη Σπανούλη.
Οι δύο περιπτώσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα της «ρομαντικής» θεωρίας, η οποία ισχυρίζεται ότι η γνώση που οδηγεί σε απόφαση είναι πιο σημαντική από το χρήμα. Βλέπετε, σημασία δεν έχουν πάντα τα μπάτζετ. Αν ο Ολυμπιακός δεν αποδέσμευε τον Σλούκα, τότε θα είχε μπάτζετ από 10 σε 13 εκατομμύρια, που πάλι θα ήταν μακράν το μικρότερο των αντιπάλων, αλλά ενδεχομένως θα είχε πάρει το πρωτάθλημα.
Η σημαία είναι ελληνική
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι σε όλες τις μεγάλες επιτυχίες υπάρχουν σημαίες. Κατά κανόνα μάλιστα η σημαία είναι ελληνική, διαψεύδοντας τον φόβο για την υποβάθμιση τους από τη συμμετοχή των ξένων παικτών.
Με την παραπάνω διαπίστωση ίσως πρέπει να κριτικάρουμε την απαγόρευση της ΕΟΚ εκείνης της εποχής, της οποίας ήμουν μέλος, για τη συμμετοχή ξένων στο πρωτάθλημα. Θα έδινε άλλη προοπτική στον Άρη, να πετύχει κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που έχει ήδη πετύχει.
Ίσως δεν έχει γίνει τελείως κατανοητό τι πραγματικά πέτυχε ο Άρης, όχι την εποχή των ΚΑΕ αλλά των εμπνευσμένων παρεών και των υποστηρικτών τού συλλόγου, που τους έκαναν σοβαρή «ομάδα πίεσης». Για να καταλάβουμε τον βαθμό επηρεασμού της νοοτροπίας που διαμόρφωσε, ας πάρουμε ως αντίστοιχο παράδειγμα την κατάταξη φτώχειας, όπου είμαστε προτελευταίοι πάνω από τη Βουλγαρία. Σκεφτείτε ξαφνικά να βρεθούμε στις τέσσερεις καλύτερες και να γκρινιάζουμε γιατί δεν είμαστε πρώτοι. Πλήρης συντριβή της λογικής της ψωροκώσταινας.
Αυτοί που νομοθέτησαν δεν έλαβαν καθόλου υπόψη την παραπάνω δυναμική, για να την προστατεύσουν. Αντίθετα, με λάθος αντίληψη, αισθάνθηκαν εκσυγχρονιστές και φυσικά εξυπηρετητές συμφερόντων, διαστρεβλώνοντας τελείως κάθε αθλητική προσέγγιση.
Όταν η φαντασίωση σου είναι να μετατρέψεις τη Λούτσα σε Μαλιμπού, σε μια προσπάθεια μιμητικού εκσυγχρονισμού, είναι βέβαιο ότι θα αποτύχεις. Το ίδιο θα συμβεί αν θελήσεις να μεταφέρεις εμπειρίες της Αμερικής σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον, όπου ισχύουν τελείως διαφορετικές νοοτροπίες, συνθήκες και δομή.
Όσο η δύναμη των συλλόγων βασίζονταν στη δύναμη της «ομάδας πίεσης» που συγκροτούσαν, ο Άρης και ο ΠΑΟΚ πρωταγωνιστούσαν. Όταν η δύναμη έγινε αυτή που έχει ο εκάστοτε ιδιοκτήτης κινδύνευσαν να υποβιβασθούν.
Εκσυγχρονισμό κάνεις και με αναπαλαίωση. Για να προλάβουμε αυτούς που θα προβάλουν πάλι το επιχείρημα του «ρομαντικού αρχαιολάτρη», εγχείρηση θα προτιμούσαμε να μας κάνουν «σήμερα» και όχι «χθες».
Για να γυρίσω στο «σήμερα», διαψεύσθηκε για ακόμα μια φορά η προσδοκία ότι ο επαγγελματισμός θα έφερνε «αθλητικό πολιτισμό». Σύμφωνα με την τεχνοκρατική αργκό το άθλημα χαρακτηριζόταν «προϊόν» και κατά συνέπεια σοβαροί επενδυτές θα το προστάτευαν, όπως επιτάσσει η λογική του μάρκετινγκ. Αντιθέτως ζήσαμε ένα άκρως τοξικό περιβάλλον, με ύβρεις, απειλές και μικροπρεπείς δηλώσεις από τον Σλούκα, καθόλου προστατευτικό για την αξία αυτού που αποκαλούν «προϊόν» και διαχειρίζονται από κοινού.
