Μικρός ήμουν πρόσκοπος (έσπασα κι αποχώρισα στα 12 ευαγγέλια, από την ορθοστασία), κι είχα πάρει πτυχίο κατασκηνωτικής μαγειρικής. Η ύπαρξη αυτού του πτυχίου σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να είναι εγγύηση ότι είμαι μάγειρας. Κρίνοντας, μάλιστα, από τη σημερινή μου επίδοση στη μαγειρική, που και για να βράσω ακόμα και νερό αισθάνομαι ανασφαλής αν δεν βρίσκεται σε εμφανές σημείο το τηλέφωνο του κέντρου δηλητηριάσεων, θα έλεγα ότι η ύπαρξη αυτού του πτυχίου δεν αποδεικνύει απολύτως τίποτα.
Η ένσταση που διατυπώθηκε για την περίπτωση Σπανούλη, με το ερώτημα αν μπορεί να κάθεται στον πάγκο μιας ομάδας, αν δεν έχει δίπλωμα προπονητή Α’, με επιχειρήματα περί νομιμότητας, μας αναγκάζει να δούμε ποια είναι αυτή η νομιμότητα και ποιοι την έφτιαξαν, αν σκεφτούμε ότι και ο Χίτλερ σύμφωνα με τον νόμο ενεργούσε.
Νομιμότητα είναι ότι ισχύει πχ για τον επαγγελματικό αθλητισμό. Θα συμφωνούσαμε πιστεύω ότι δεν περνά και τις καλύτερες μέρες της. Γενικευμένη χρεοκοπία, η τέταρτη ομάδα του πρωταθλήματος αποχωρεί, πλήρης συνειδητοποίηση ότι το μπάσκετ δεν είναι κερδοφόρος επένδυση και γενικά δείχνει μια όψη «λεμόνι στην πορτοκαλιά».
Η δύναμη του κόσμου, η δύναμη του ιδιοκτήτη
Επειδή κάποιοι, που τα ζουν τα γνωρίζουν, αυτός που φαντάστηκε ότι το σύστημα θα βασίζεται σε κάποιους ιδιώτες, οι οποίοι θα χρηματοδοτούν κάθε χρόνο χωρίς προσδοκία κέρδους, ήταν επικίνδυνα αιθεροβάμων και τελείως άσχετος με τον χώρο.
Η ζημιά που προκλήθηκε είναι ανεπανόρθωτη. Ξέκοψε τα σωματεία από την κρατική επιχορήγηση, που σε καμία περίπτωση δεν ήταν από τα χρήματα των φορολογουμένων αλλά από τον ΟΠΑΠ, ο οποίος συγκροτήθηκε για αυτόν τον σκοπό. Τους αφαίρεσε τη δυνατότητα να λειτουργούν ως ομάδες πίεσης, καθιστώντας τόσο δυνατές, όσο δυνατός είναι ο προσωρινός ιδιοκτήτης.
Όταν το παιχνίδι παίζονταν στη δύναμη του κόσμου Άρης και ΠΑΟΚ πρωταγωνιστούσαν, από τότε που μεταφέρθηκε στον ιδιοκτήτη κινδυνεύουν να πέσουν κατηγορία, ενώ άλλοι αφανίστηκαν.
Η αφαίρεση της δυνατότητας πίεσης σε μία λαϊκή πρωτοβουλία (τα κόμματα πχ), είναι σαν να την ευνουχίζεις. Συνήθως το πετυχαίνεις, είτε αγνοώντας την, ανάλογα με το μέγεθος, είτε την κατασυκοφαντείς, για να δικαιολογήσεις το ξεπέρασμα της με νομικά τερτίπια.
Όσοι θα απορήσουν με την άποψη ότι ο αθλητισμός πρέπει να είναι κρατικοδίαιτος, οφείλουν πρώτα να απαντήσουν αν τον θεωρούν σημαντικό. Αν η απάντηση είναι «ναι», τότε το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί να ζήσει.
Το νόημα της επιχορήγησης είναι ακριβώς αυτό: Θεωρώ κάτι σημαντικό, αλλά δεν μπορεί να ζήσει χωρίς βοήθεια. Πχ είναι σημαντικό να έχουμε λυρική σκηνή. Αν δεν μπορεί να ζήσει πρέπει να επιχορηγηθεί.
Αν σε ένα τέτοιο δομικό ζήτημα αστοχούν απελπιστικά, γιατί περιμένουμε καλύτερη αντιμετώπιση του ζητήματος «προπονητής μπάσκετ»;
Περί Σπανούλη
Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε για επαγγελματική αναγνώριση, που δεν αφορά την ποιότητα. Κανένα δίπλωμα και καμία εμπειρία δεν εξασφαλίζει μελλοντική επιτυχία. Αυτό που εξετάζουμε είναι τι είδους πληροφορία πρέπει έχει κάποιος, ώστε να μπορεί να χαρακτηριστεί επαγγελματίας προπονητής.
Αν θεωρούμε ότι η διαδικασία των διπλωμάτων από τις σχολές προπονητών, αποτελεί το ελάχιστο επίπεδο τεχνικών γνώσεων που απαιτείται, τότε η μακρόχρονη θητεία κοντά σε κορυφαίους προπονητές πρέπει να θεωρείται εξέχουσα.
Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον, σαν τον Σπανούλη, που να έχει σε οποιαδήποτε σχολή επί 365 ημέρες τον χρόνο δασκάλους σαν τον Ιβκοβιτς (από τον οποίο έχω προσωπική πείρα), τον Ομπράντοβιτς, τον Μπαρτζώκα και να παρατηρεί φιλοσοφίες και συμπεριφορές, που καμία σχολή δεν μπορεί να αποδώσει ούτε στο ελάχιστο. Συνεπώς το μόνο βέβαιο είναι ότι οι πληροφορίες του προέρχονται από το υψηλότερο επίπεδο, που ξεπερνά κατά πολύ τον ελάχιστο ζητούμενο.
Το πώς θα χρησιμοποιήσει την πληροφορία είναι αποκλειστικά δικό του θέμα, όπως άλλωστε κι εκείνου με τα τυπικά προσόντα, που ακολούθησε τη διαδικασία. Πρέπει περιπτώσεις σαν του Σπανούλη να εγγράφονται στον Σύνδεσμο των Προπονητών και να χαρακτηρίζονται «προπονητές», με απλή σύσταση ομότιμων προπονητών, με τη μεγίστη αναγνώριση των τυπικών απαιτούμενων.
Πρέπει να ξεδιαλύνουμε ότι το μπάσκετ δεν είναι επιστήμη, αλλά τέχνη διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού σε ακραίες συνθήκες, που διαφέρουν από τη διδασκόμενη ρουτίνα και το οργανόγραμμα μιας επιχείρησης.
Ο πραγματικός ρόλος του προπονητή
Δεν θα επικαλεστώ καν το επιχείρημα ότι και naive ζωγράφοι έχουν επιτυχίες, αλλά θα προσπαθήσω να το προσεγγίσω -όσο ιερόσυλα μου επιτρέπεται- τον ρόλο του Συνδέσμου Προπονητών, παρομοιάζοντας τον με ένα πλαίσιο σχολής Καλών Τεχνών. Στην σχολή Καλών Τεχνών δεν σε μαθαίνουν να ζωγραφίζεις, αλλά κρίνουν αυτά που ζωγραφίζεις, γίνεται ανταλλαγή απόψεων, δημιουργούνται ρεύματα, γίνονται ζυμώσεις.
Στο μπάσκετ, από τη στιγμή που δεν είναι επιστήμη, δεν υπάρχουν αποφάνσεις. Κανένας σοβαρός προπονητής δεν πρόκειται να σου πει ότι «αυτό είναι έτσι», θα σου πει «εγώ το κάνω έτσι». Ούτε μπάσκετ σημαίνει, πώς σπάει η ζώνη, ή pick ‘n roll, ούτε ένα είδος τσελεμεντέ, με συνταγές επιτυχίας.
Είναι προσπάθεια να βγάλεις στην επιφάνεια το 100% απόδοσης κάθε παίκτη της ομάδας σου κι αυτό διαφέρει από τη γραφειοκρατική αντίληψη περί διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, γραμμένης στα εγχειρίδια βιβλιοθήκης τεχνοκράτη σοβαρού γιάπι, που σέβεται τον εαυτό του. Ο προπονητής μπάσκετ, δηλαδή, πρέπει να δουλέψει με την ψυχή και ο άλλος με την υπενθύμιση της υποχρέωσης και της νομιμότητας.
Δεν ξέρω πόσοι συμφωνούν με την άποψη για την ισχύουσα νομιμότητα, ότι δεν είναι στραβός ο γιαλός, αλλά στραβά αρμενίζουμε.
