Ειδικότερα περίπου 1,1 εκ. ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες καλούνται είτε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στο ΚΕΑΟ σε 12 δόσεις είτε να πληρώσουν τις εισφορές υγείας τους για να έχουν παροχές υγείας πέραν των νοσοκομείων.
Ωστόσο από την 1η Ιουνίου 2022 όσοι μη μισθωτοί διαπιστώσουν ότι δεν διαθέτουν ασφαλιστική ικανότητα παρά το γεγονός ότι έχουν αποπληρώσει τις κατ’ ελάχιστον αναλογούσες εισφορές εμπρόθεσμα, μπορούν να υποβάλλουν σχετικό αίτημα ηλεκτρονικά-χωρίς την ανάγκη μετάβασης σε υποκατάστημα- στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) στην πλατφόρμα: «Έλεγχος ασφαλιστικής ικανότητας μη Μισθωτών», https://www.efka.gov.gr/el/elegchos-asphalistikes-ikanotetas-me-misthoton και να τους αποδίδεται άμεσα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις.
Ο μη μισθωτός οφειλέτης για να λάβει ετήσια ασφαλιστική ικανότητα έως τις 28 Φεβρουαρίου του 2023 ώστε να έχει πρόσβαση σε όλες τις υπηρεσίας υγείας, θα πρέπει να πληρώσει το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και χρήμα, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία που επέλεξε για το 2021.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί για τη χαμηλότερη κατηγορία στα 55 ευρώ μηνιαίως και 660 ευρώ ετησίως και στις υψηλότερες κατηγορίες στα 66 ευρώ μηνιαίως και στα 792 ευρώ ετησίως. Όσοι δεν καταβάλλουν έστω το ελάχιστο τίμημα, δεν θα έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας των ιδιωτών ιατρών αλλά μόνο στη νοσοκομειακή περίθαλψη, όπως κάθε ανασφάλιστος πολίτης.
Σύμφωνα με τον e-ΕΦΚΑ, η ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας δόθηκε κατ’ εξαίρεση πέρυσι σε όλους τους ασφαλισμένους λόγω των έκτακτων συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία, αλλά πλέον υπάρχει η ανάγκη της επαναφοράς στην κανονικότητα.
Όσοι επιλέξουν να ρυθμίσουν τελικά τις οφειλές τους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορούν να τις ρυθμίσουν σε 12-24 μηνιαίες δόσεις ανά περίπτωση προκειμένου να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα.
Η κατώτατη δόση σε αυτό το ενδεχόμενο θα είναι 50 ευρώ τον μήνα.
Για τη ρύθμιση του ν. 4152/2013, απώλεια επέρχεται:
α) Λόγω μη καταβολής των απαιτητών τρεχουσών εισφορών μετά τον μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση ή
β) Λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής της καθορισθείσας δόσης της ρύθμισης, πέραν της μίας (1) φοράς
Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης επιτρέπεται η καθυστέρηση πληρωμής μίας (1) δόσης και η καταβολή αυτής μέχρι την ημερομηνία καταβολής της επόμενης δόσης με προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής 15%.
Οφειλές
Στα 42.839.959.881 ευρώ «εκτοξεύτηκαν» οι οφειλές προς τα Ταμεία στο τέλος Μαρτίου, με το συνολικό χρέος (μαζί με τα πρόσθετα τέλη) να φτάνει στα 42.839.959.881 ευρώ, υψηλότερο κατά 1,8 δισ. ευρώ μέσα σε ένα τρίμηνο (Ιανουάριος-Μάρτιος 2022).
Χαρακτηριστικό είναι πως τον περασμένο Δεκέμβριο οι οφειλέτες εργοδότες ήταν 474.610, ενώ στα τέλη Μαρτίου είχαν φτάσει στους 555.446. Το πλήθος των οφειλετών αυξήθηκε κατά 80.836 μητρώα, δηλαδή κατά 17%.
Λίγο-πολύ πρόκειται για τους εργοδότες που δημιούργησαν νέα χρέη την περίοδο της πανδημίας. Η μεγάλη πλειοψηφία εξ αυτών, δηλαδή οι 45.836 (57%) δημιούργησαν μικρά χρέη έως 15.000 ευρώ.
Εκτός από τους εργοδότες, χρέη στην πανδημία δημιούργησαν και πάνω από 300.000 μη μισθωτοί.
Περίπου 10 δισ. χρωστούν 2.313 οφειλέτες (οφειλές πάνω από 1 εκατ.). Το 82% των οφειλετών έχει χρέος έως 15.000 ευρώ. Οι ενεργές και ολοκληρωμένες ρυθμίσεις στο ΚΕΑΟ έφτασαν σε πλήθος τις 863.033 για οφειλές ύψους 6,6 δισ. ευρώ.
Πλήθος οφειλετών ανά εύρος οφειλής
- υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες οφειλών με 1.993.856 οφειλέτες (82,27% των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας,
- το 90,47% των οφειλετών (2.192.524 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας,
- μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 85.656 οφειλέτες που έχουν οφειλή από 50.000 – 100.000 ευρώ (14,03% του τρέχοντος υπολοίπου),
- το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με οφειλές άνω του 1εκ. ευρώ (2.313 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,13% του υπόλοιπου οφειλών).