Η αντίληψη για το μέγεθος της κρίσης, που μαστίζει τον φερόμενο ως ελληνικό αθλητισμό και ιδιαίτερα το μπάσκετ, διαμορφώνεται μετά την έκπληξη κι αποτροπή, που προκαλούν απόλυτα προβλεπόμενες περιστασιακές εκδηλώσεις των συμπτωμάτων της. Αν κάποιος ήθελε να χαρακτηρίσει την κατάσταση που επικρατεί μονολεκτικά, δύσκολα θα εύρισκε πιο κόσμια λέξη από το ΜΠΑΧΑΛΟ.
Μήπως, όμως, είναι καιρός να ξεφύγουμε από τη συμπτωματολογία και να ερευνήσουμε τα βαθύτερα αίτια της κρίσης, αντικειμενικά, χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις, μπας και βρεθεί κάποια λύση;
Ανησυχία για εξεύρεση λύσης, δικαιολογείται από όσους πιστεύουν ότι τα αθλητικά σωματεία, που αποτελούν λαϊκές πρωτοβουλίες προστατευόμενες από το σύνταγμα, με ιδιαίτερα υψηλή χρησιμότητα για την τοπική κοινωνία, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της συρρίκνωσης τους (έως εξαφάνισης), της μείωσης της επιρροής τους, αλλά και αμφισβήτησης της μοναδικότητα τους, ως εκφραστές του αθλητισμού.
Η αθλητική νομιμοποίηση πέρασε -κατά παρέκκλιση της βασικής αρχής- από τα σωματεία στις ΠΑΕ και ΚΑΕ, προς όφελος δήθεν της καλύτερης οικονομικής διαχείρισης, αλλά και της πιο επαγγελματικής διάθεσης του προϊόντος, όπως αποκαλούσαν τον αθλητισμό, χρησιμοποιώντας τη βαριά μανατζερική αργκό των «Golden Boys». Τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής τα γνωρίζουμε και δεν τα υποθέτουμε, τα αναδεικνύει η ανακοίνωση των φιλάθλων του ΠΑΟΚ, με αφορμή των τελικό Κυπέλλου στο ποδόσφαιρο.
Ο κόσμος πιστεύει ότι ο χώρος του αθλητισμού είναι πεδίο δράσης του οργανωμένου εγκλήματος και καταφύγιο για κάθε κατακάθι του υποκόσμου. Εντύπωση που κυριαρχεί σε πολλούς φιλάθλους όλων των ομάδων. Η επικρατούσα αντίληψη, που συνδέει τον αθλητισμό με τον υπόκοσμο, μας επιβάλει να εξετάσουμε δύο ενδεχόμενα για να έχουμε ολοκληρωμένη άποψη, ως προς την αποτελεσματικότητα των νόμων και τις ευθύνες των συντακτών τους (φανερών και κρυφών).
Πρώτον: Η εντύπωση που επικρατεί είναι εν μέρει, ή και στο σύνολο, πραγματικότητα. Τότε αν δεν αποτελεί λόγο μετανάστευσης προς αποφυγή, σίγουρα αποτελεί λόγο υποβάθμισης και μετατροπής του αθλητισμού σε κακόφημη δραστηριότητα, αφαιρώντας με αυτόν τον τρόπο και τη μόνη πηγή εσόδων του σωματείού, που είναι η φήμη του, ως άμυνα στις αυθαιρεσίες του ιδιοκτήτη που το δυσφημεί.
Δεύτερον: Η εντύπωση που επικρατεί -εν μέρει ή και στο σύνολο- δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Τότε έχουμε περίπτωση μνημειώδους ανικανότητας και ακαταλληλότητας διαχείρισης του προϊόντος (σύμφωνα με τον δικό τους τεχνοκρατικό ορισμό), από αυτούς που ψευδώς υποστήριζαν (αλλά και αυτοί που τους υποστήριζαν), ότι έχουν το Know How.
Δεν θα μπορούσε να στηριχθεί ο οποιαδήποτε ισχυρισμός περί επιτυχίας, προτείνοντας την αναλήθεια σε σχέση με την εσφαλμένη, κατά τους υποστηρικτές, εντύπωση. Δηλαδή όταν ένας είναι άγιος κατά δήλωση του, αλλά εμφανίζεται ως υπόκοσμος, κάποιο πρόβλημα υποδηλώνει στην ποιότητα της επικοινωνίας του.
Τέτοια άθλια διαχείριση της εικόνας του αθλητισμού, σίγουρα δικαιούται κάποιο βραβείο Βατόμουρο και δηλώνει πλήρη ακαταλληλότητα χειρισμού τέτοιων θεμάτων, από αυτούς που οι νόμοι θεωρούσαν ως τους πλέον ενδεδειγμένους. Κατά συνέπεια δεν έχει μεγάλη σημασία, αν είναι αλήθεια ή ψέματα η εικόνα που έχει δημιουργηθεί, καθώς η αντίδραση μας στη θέα ενός φιδιού είναι ίδια, είτε είναι δηλητηριώδες, είτε νομίζουμε ότι είναι δηλητηριώδες.
Αυτή είναι η εκτίμηση της δράσης των δήθεν ειδικών, για την οποία καταπατήθηκε η βασική αρχή της μοναδικότητας του σωματείου ως εκφραστή του αθλητισμού, με επιχειρήματα του στυλ «έλα μωρέ», «τα λεφτά μου» και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για τους ερασιτέχνες παράγοντες, που αποτέλεσαν και το υλικό που εκφράστηκε με διαφορετικά λόγια, στους «αθλητικούς» νόμους.
Υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι αποτελεί δικαίωση των στόχων όσων είχαν φαντασιωθεί τη λειτουργία του Αθλητισμού με σύστημα διαχείρισης τύπου σουπερ-μάρκετ Παραγωγής Αθλητικού Θεάματος και Υπουργείου Εμπορίου; Μήπως, όμως, τουλάχιστον η οικονομική διαχείριση έδωσε λύση στον τρόπο χρηματοδότησης των αθλημάτων;
Οποιαδήποτε επιχειρηματολογία για τα οικονομικά του αθλητισμού, θα ήταν κατάχρηση του χώρου, καθώς είναι πασίγνωστα τα καταστροφικά αποτελέσματα. Δεν μπορεί να δικαιολογηθεί άγνοια για τη σημερινή τραγική κατάληξη, καθώς ήταν απόλυτα προβλέψιμη εξέλιξη.
Η μεσσιανική προσδοκία, που καλλιεργήθηκε και κυριαρχούσε ως μοναδική λύση της μόδας, επέβαλε την εξεύρεση ιδιοκτήτη, ο οποίος θα κάλυπτε τη χρηματοδότηση και θα προσέδιδε κύρος, ως απαραίτητη -μάλιστα- προϋπόθεση, που θα νομιμοποιούσε την παρουσία της ομάδας στο πρωτάθλημα.
Οι πιθανότητες επιτυχίας του παραλογισμού, που θεωρούσαν λύση, ήταν εξ αρχής ιδιαίτερα περιορισμένες, αφού ο ιδανικός ενδιαφερόμενος «επενδυτής» έπρεπε να έχει οικονομική δυνατότητα Αμπραμοβιτς, με νοοτροπία μητέρας Τερέζας, τηρουμένων φυσικά των αναλογιών και με τεράστια τυπική απόκλιση, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει δυνατότητα κέρδους, που να συνοδεύει αθλητική επιτυχία, κυρίως στο μπάσκετ.
Οι περιβόητες δυνατότητες, των φερόμενων ως τεχνοκρατών, για εξεύρεση επενδυτών και πόρων, αυτό που μας παρουσίασαν έμοιαζε με θέατρο σκιών. Ο Καραγκιόζης Φούρναρης σε συνέχειες, με Βγενόπουλο (πριν καταστρέψει την Κύπρο), Τσάκα σε έκδοση χίλιες και μία νύχτες, με πρίγκιπες και πριγκίπισσες και κάποιον άφαντο Φιλιππινέζο που ελέγχεται στο Βέλγιο.
Όλα τα παραπάνω περιγράφουν το θρεπτικό περιβάλλον για την ανάπτυξη της κακοήθειας που έχει προσβάλει τον αθλητισμό, ως αποτέλεσμα των στρεβλών πολιτικών που εφαρμόστηκαν. Αυτό που ζούμε ήταν θέμα χρόνου να εκδηλωθεί.
Οργάνωση σε ανώνυμες εταιρείες, σε περιβάλλον που δεν ευνοεί επιχειρηματικές δραστηριότητες, εξάρτηση της ιστορίας ενός σωματείου από την απόφαση ενός ατόμου, καθιέρωση του νόμου της ζούγκλας, με την παραχώρηση του τηλεοπτικού δικαιώματος στον γηπεδούχο (παγκόσμια πρωτοτυπία), που ευνοούσε όσους είχαν δεσπόζουσα θέση, διαλύοντας με αυτήν την ενέργεια κάθε δυνατότητα συλλογικής αντιμετώπισης προβλημάτων προβολής και οικονομικών πόρων και δημιουργώντας ασφυξία και εκμηδένιση κινήτρων στους μικρότερους.
Δεν ήταν, λοιπόν, μη αναμενόμενο, ο χώρος του αθλητισμού να μοιάζει με ριάλιτι επιπέδου survivor, με ανούσιους ανταγωνισμούς, κακομαθημένων πλουσιόπαιδων, τα οποία σπαταλούν την περιουσία που απόκτησαν από τους γονείς τους, προσπαθώντας να παραγοντίσουν ερασιτεχνικά και άτσαλα, παρουσιαζόμενοι στα πολιτικά κόμματα ως λαθρέμποροι ψήφων, προσδοκώντας στον ρόλο του καθοδηγητή, για να καλύψουν δικές τους μειονεξίες και προβλήματα με τον νόμο, χρησιμοποιώντας ως ανθρώπινη ασπίδα τους φιλάθλους.
Στο κατά πόσο συνιστά υπεύθυνη επιχειρηματική στρατηγική, να εμφανίζεται μια ομάδα ως κομματάρχης, βάζοντας απέναντι την πλειοψηφία των εν δυνάμει υποστηριχτών, ας το κρίνει ο οποιοσδήποτε, έστω και αν δεν έχει πτυχίο από το Columbia.
Η κατάσταση στην Ευρώπη λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής των εγγενών προβλημάτων. Ο κ. Μπερτομέου της Ευρωλίγκας κατέφυγε στην εύκολη λύση να κατηγορήσει την ΕΟΚ ότι δεν επεμβαίνει, ώστε το μπάσκετ να βγει από το τέλμα. Μα η ΕΟΚ είναι το τέλμα. Είναι το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, που γερνά στην σοφίτα. Στις καταστροφικές κι ανήθικες ρυθμίσεις, που επέβαλε η Ευρωλίγκα, ξέχασε να αναφερθεί, που είναι και η μήτρα των όσων αρνητικών συμβαίνουν…
Η Ευρωλίγκα έχει όλα τα χαρακτηριστικά καρτέλ. Τα κλειστά συμβόλαιο, παραβιάζουν όλους τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες, ευνοούν την αυθαιρεσία, ενώ συγχρόνως συντρίβουν το ενδιαφέρον για τα εθνικά πρωταθλήματα, όχι μόνο με την αποσύνδεση της παρουσίας στην Ευρώπη μιας ομάδας από την κατάταξη της στο τοπικό πρωτάθλημα, αλλά όπως είδαμε ούτε καν με τη συμμετοχή της.
Θα παρακολουθούσαμε αυτές τις εξελίξεις με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό στο μπάσκετ, αν δεν ίσχυαν όσα εισήγαγε η ULEB; Σίγουρα όχι. Η μεγαλύτερη, όμως, ζημιά που προκαλεί είναι ότι μας κρύβει το πρόβλημα. Ο πρωταθλητής Ευρώπης στο μπάσκετ αποκομίζει χρηματικό έπαθλο 1.800.000 ευρώ, με το οποίο καλύπτει τις μετακινήσεις και τη διαιτησία. Το ποσό ΔΕΝ δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό της διοργάνωσης, ούτε καν σαν ημι-επαγγελματικής.
Στο ποδόσφαιρο, με τα στοιχεία 2017-‘18, οι ομάδες μοιράστηκαν 1.356.000.000 ευρώ, με την πρώτη ομάδα σε έσοδα (Ρεάλ) να παίρνει 88.654.000 ευρώ και την τελευταία 32η (Καραμπάχ) 16.819.000 ευρώ. Δηλαδή, ο πρωταθλητής στο μπάσκετ λαμβάνει το 2.03% του πρωταθλητή στο ποδόσφαιρο!
Σίγουρα το ποδόσφαιρο είναι πιο δημοφιλές από το μπάσκετ, αλλά σε τέτοια διαφορά 98%; Πλησιάζει το ποσοστό ενδιαφέροντος του κρίκετ στην Ελλάδα. Η διαπίστωση αυτή θα πρέπει να προβληματίσει, στο που οφείλεται το πρόβλημα. Είναι ακατάλληλοι οι παράγοντες της ULEB να αντλήσουν πόρους, παρόλη τη μονοπωλιακή και πειρατική διαχείριση του χώρου, ή είναι η πραγματική εικόνα που φανερώνει καχεκτική διείσδυση του αθλήματος στους φιλάθλους κι ανύπαρκτη διάδοση του, που δηλώνει την ανεπάρκεια της FIBA και των εθνικών ομοσπονδιών στο τομέα ευθύνης τους;
Το μπάσκετ αν δεν μπορέσει να μοιράσει πόρους, που να πλησιάζουν το 10% των εσόδων του ποδοσφαίρου, ώστε ο πρωταθλητής να ανταμείβεται με τουλάχιστον 20.000.000 ευρώ και οι συμμετέχοντες με διαβαθμίσεις, ανάλογα με την πορεία τους, θα περιμένει στον προθάλαμο των γουναράδικων.
Υ.Γ.: Η κατάργηση των κλειστών συμβολαίων και η σύνδεση της συμμετοχής με τα εθνικά πρωταθλήματα εννοείται ότι αποτελεί απαράβατη προϋπόθεση.
Υ.Γ.1: Τα 20.000.000 αντιστοιχεί στο ποσό που παίρνει η 27η ομάδα του ποδοσφαίρο…
