Η 13ετής περίοδος παραμονής του Ζέλικο Ομπράντοβιτς στην ομάδα του Παναθηναϊκού συνοδεύτηκε από δεκάδες τίτλους και παίκτες-ορόσημα που δόξασαν στο έπακρο τη φανέλα του “τριφυλλιού”. Η εποχή αυτή, όμως, χαρακτηριζόταν και από μια άλλη αρετή, την οποία οι “πράσινοι” αναζητούν με το “κιάλι” την τελευταία 5ετία, εν απουσία του “Ζοτς“. Και αυτή δεν είναι άλλη από τη σταθερότητα.
Τη σταθερότητα στο ρόστερ, τη σταθερότητα στη θέση του προπονητή αλλά και τη σταθερότητα στον αγωνιστικό προσανατολισμό και στο πλάνο, το οποίο θα υπηρετήσει ο εκάστοτε παίκτης. Οι ανακατατάξεις αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο, σε άπαντες τους τομείς, δίχως να υπάρχει ένας σταθερός γνώμονας, ώστε να χτιστεί ένα γερό “οικοδόμημα”. Οι διαφορές ανάμεσα στην εποχή “Ζοτς” και την τελευταία πενταετία, όπου έχει μετακομίσει στη γειτονική Τουρκία, είναι χαοτικές και “βγάζουν μάτι”.
Εποχή Ομπράντοβιτς
Ο 57χρονος “Μίδας” των πάγκων έγραψε ιστορία στους “πράσινους”, κατακτώντας συνολικά 23 τίτλους στα 13 χρόνια παρουσίας του. Εντός των ελλαδικών τειχών κυριάρχησε με πρωτοφανή τρόπο, κερδίζοντας τα 11 από τα 13 πρωταθλήματα και τα 7 από τα 13 κύπελλα ενώ η Ευρωλίγκα αφέθηκε στις “ορέξεις” του, με 9 παρουσίες σε φάιναλ-φορ και 5 τρόπαια!
Ο Ομπράντοβιτς είχε ως κύριο χαρακτηριστικό την πίστη και την αφοσίωση στο αγωνιστικό πλάνο, η οποία θα έπρεπε να κυριαρχεί στην καρδιά και το νου όλων ανεξαιρέτως των παικτών. Η κάθε μονάδα όφειλε να θυσιάζεται σε απόλυτο βαθμό, δίνοντας το απαραίτητο hustle που απαιτείται, ώστε η ομάδα να προοδεύσει στον απόλυτο βαθμό. Αυτή ήταν και η αιτία που ο Ζοτς παραήταν επιφυλακτικός σε επιλογές Αμερικανών, πολλοί εκ των οποίων δικαίωσαν την καχυποψία του (Ντέιβιντ Λόγκαν, Λόνι Μπάξτερ, Στίβεν Σμιθ, Τόνι Ντελκ, Μάρκους Χέισλιπ μεταξύ άλλων).
Ο κεντρικός γνώμονας ήταν πάντοτε το πικ-εν-ρολ, με τον Ομπράντοβιτς να δημιουργεί το playbook του με βάση αυτή τη δράση, παροτρύνοντας ταυτόχρονα τις ομάδες του να τρέχουν στον αιφνιδιασμό, όποτε έβρισκαν ευκαιρία. Παράλληλα άρχισε να προωθεί και κοντές πεντάδες, με 3 περιφερειακούς ενώ στην άμυνα απομακρυνόταν συχνά από το κλασικό man-to-man, επιλέγοντας πολύπλοκες ζώνες, με σκοπό να ανακατέψει την “τράπουλα”.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=jdqm0ntewFA]
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το μικρό ροτέισιον που διατηρούσε αλλά και την αδυναμία του (ή τη μη θέλησή του) να αναδείξει νέα ταλέντα (Ντούσαν Σάκοτα, Βασίλης Ξανθόπουλος, Άρης Ταταρούνης, Δημήτρης Βεργίνης κ.α) συνθέτουν το τοπίο της πορείας του στο “τριφύλλι”. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιούσε κατά μέσο όρο μόλις 14.5 παίκτες ανά σεζόν (188 συνολικά, από 11 έως 17 ανά σεζόν), με τις μεταγραφές του να είναι κατά μεγάλο ποσοστό εύστοχες, είτε αποκτώντας παίκτη εγνωσμένης αξίας (Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, Νίκολα Πέκοβιτς, Ραμούνας Σισκάουσκας, Ιμπραήμ Κουτλουάι) είτε μεταλλάσσοντάς τους όπως θεωρούσε ο ίδιος κατάλληλα (Μάικ Μπατίστ, Ντρου Νίκολας).
Ενδεικτικό της σταθερότητας και του περιβόητου “κορμού” που δημιουργήθηκε την εποχή του Ομπράντοβιτς είναι ο συγκεκριμένος αριθμός μεταγραφών κάθε καλοκαίρι (μίνιμουμ 3, μάξιμουμ 6), η σχεδόν παντελής απουσία κινήσεων στα μέσα της σεζόν και δη ουσιαστικών (μόνο η περίπτωση του Κουτλουάι του 2005 μπορεί να εξαιρεθεί) αλλά και το γεγονός πως 11 διαφορετικοί παίκτες υπηρέτησαν την πράσινη “αρμάδα” επί 4 τουλάχιστον σεζόν, δείγμα της χημείας και της ομοιογένειας που καλλιεργούνταν στις τάξεις της ομάδας.
Παίκτες που αγωνίστηκαν τουλάχιστον 4 σεζόν στον ΠΑΟ επί εποχής Ομπράντοβιτς
- Φραγκίσκος Αλβέρτης (10 σεζόν)
- Κώστας Τσαρτσαρής (10 σεζόν)
- Μάικ Μπατίστ (9 σεζόν)
- Δημήτρης Διαμαντίδης (8 σεζόν)
- Γιώργος Καλαϊτζής (7 χρόνια)
- Νίκος Χατζηβρέττας (6 σεζόν)
- Αντώνης Φώτσης (6 σεζόν)
- Ντάριλ Μίντλετον (5 σεζόν)
- Βασίλης Σπανούλης (4 σεζόν)
- Σαρούνας Γιασικεβίτσιους (4 σεζόν)
- Γιάκα Λάκοβιτς (4 σεζόν)
Η μετά-Ομπράντοβιτς εποχή
Τίποτα δεν φαντάζει ίδιο πλέον. Στις τελευταίες 5 σεζόν, η ομάδα έχει αλλάξει προπονητή 7 φορές (Πεδουλάκης, Αλβέρτης, Ιβάνοβιτς, Μανωλόπουλος, Τζόρτζεβιτς, ξανά Πεδουλάκης, Πασκουάλ), με το στυλ της ομάδας να μεταβάλλεται διαρκώς: το συντηρητικό μπάσκετ λίγων κατοχών έδωσε τη θέση του στο run-n-gun του Ιβάνοβιτς. Στη συνέχεια κατέφθασε ο Τζόρτζεβιτς, ανακατεύοντας την ομάδα, μέχρι να επανέλθει στις επάλξεις ο Πεδουλάκης, με τη δική του φιλοσοφία και να τον διαδεχθεί ξανά ένας κόουτς, εναρμονισμένος με την pace-and-space κουλτούρα (Πασκουάλ)!
Όλο αυτό το “τρενάκι του τρόμου” δεν καθιστά ικανούς τους “πράσινους” να θέσουν γερά θεμέλια, ώστε να δημιουργηθούν ομοιόμορφες συνθήκες για μια μεγάλη διάκριση. Συγκριτικά με τους 14.5 παίκτες ανά σεζόν της εποχής Ζοτς, την τελευταία 5ετία χρησιμοποιούνται 18.6 παίκτες κάθε χρονιά (93 συνολικά) ενώ αν συνυπολογίσουμε και τους 13 παίκτες που έχουν καταφθάσει στον ΠΑΟ μέσα στη χρονιά (με την τραγική πλειοψηφία εξ αυτών, όπως ο Ζακ Ράιτ, ο Τζούλιαν Ράιτ, ο Βινς Χάντερ, ο Μαρκίζ Χέινς, ο Ρέιμαρ Μόργκαν και φυσικά ο Αλεσάντρο Τζεντίλε, να περνούν απαρατήρητοι) καταλαβαίνει κανείς τη διαφορά των δύο εποχών.
Μέσα σε όλο αυτό τον “ανεμοστρόβιλο” αλλαγών έχουν μεσολαβήσει ακόμη ορισμένες άστοχες κινήσεις (Πάβλοβιτς, Κούζμιτς, Νέλσον, επιστροφή Μπατίστ, Σχορτσανίτης) αλλά και μια αποτυχημένη δήθεν “ελληνοποίηση” της ομάδας. Ο αριθμός των μεταγραφών έχει αυξηθεί κατακόρυφα (από 6 έως 10 κάθε καλοκαίρι + αυτές της χειμερινής περιόδου) ενώ η παρακάτω λίστα αντανακλά πλήρως το πρόβλημα της σταθερότητας. Πρόκειται για τους παίκτες που έχουν αγωνιστεί τουλάχιστον σε 3 από τις 5 σεζόν της μετά-Ομπράντοβιτς εποχής, με τα ονόματα να είναι ελληνόπουλα (νεαρά ως επί το πλείστον), σε συνδυασμό με δύο παίκτες-τοτέμ και τον μόνο ξένο που άντεξε υπό όλες αυτές τις αντιξοότητες.
Παίκτες που αγωνίστηκαν (ή αγωνίζονται) τουλάχιστον επί 3 σεζόν στη μετά-Ομπράντοβιτς εποχή
- Τζέιμς Γκιστ (5 σεζόν)
- Βασίλης Χαραλαμπόπουλος (5 σεζόν)
- Δημήτρης Διαμαντίδης (4 χρόνια)
- Αντώνης Φώτσης (4 χρόνια)
- Νίκος Παππάς (4 χρόνια)
- Βλαδίμηρος Γιάνκοβιτς (3 χρόνια)
- Λευτέρης Μποχωρίδης (3 χρόνια)
- Γιώργος Διαμαντάκος (3 χρόνια)
- Μιχάλης Λούντζης (3 χρόνια)
